İşbiliyye Meliki’ne yardıma gelen Kuzey Afrika, Fas kökenli Murabitler ordusundan önemli birlikler, tarih boyunca birçok ülkede görüldüğü gibi, ülkelerine geri dönmediler. Yönetime hâkim oldular. Murabitler’den sonra, yine Fas kökenli Muvahhidler, bir kısım Endülüs emirliklerine hâkim oldular. Bu yılların önemli mimarlık eserlerinden İşbiliyye (Sevilla) Büyük Camii (1195-1197), İşbiliyye Giralda Camii (1195) ve İşbiliyye Kasrı (1200) sayılabilir. Bu kasır Sevilla’ya hâkim olan ‘Zalim Pierre’ tarafından 1353’te restore edilmiş ise de eser orijinal mimarlık üslûbunu kaybetmiştir.

YILMAZ ERGÜVENÇ